θεραπευτικές μέθοδοι
MAKATON
Το MAKATON είναι ένα πρόγραμμα που δίνει τη δυνατότητα σε όλους όσους παρουσιάζουν ένα ευρύ φάσμα αναπτυξιακών δυσκολιών στην επικοινωνία και το λόγο να καλλιεργήσουν αυτές τις δεξιότητες και να τις χρησιμοποιήσουν με ένα απλό αλλά πολύ λειτουργικό τρόπο.
Το MAKATON βασίζεται στη χρησιμοποίηση νοημάτων ή και γραφικών συμβόλων που συνοδεύουν και υποστηρίζουν τον προφορικό λόγο. Είναι ένα πρωτότυπο γλωσσικό πρόγραμμα το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μία συστηματική πολυαισθητηριακή προσέγγιση για την ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως επικοινωνία, λόγος, γνώσεις γραφής και ανάγνωσης.
Οι στόχοι του ΜΑΚΑΤΟΝ εστιάζονται στη βασική επικοινωνία, στην υποβοήθηση της κατανόησης, στην ανάπτυξη λόγου, στη διευκόλυνση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, στην υποβοήθηση ανάπτυξης σχέσεων, στην αύξηση των ίσων ευκαιριών, στη διδαχή δεξιοτήτων προανάγνωσης και προγραφής με στόχο την ανάγνωση και τη γραφή.
PECS
Το Pecs (Σύστημα Επικοινωνίας μέσω Ανταλλαγής Εικόνων) είναι ένα πρόγραμμα επικοινωνίας, που επιτρέπει σε παιδιά και ενήλικες με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος και άλλες διαταραχές επικοινωνίας, χωρίς λειτουργικό ή κοινωνικά αποδεκτό λόγο, να αρχίσουν να επικοινωνούν.
Όσοι χρησιμοποιούν το PECS, αρχικά μαθαίνουν να πλησιάζουν και να δείχνουν την εικόνα του αντικειμένου που επιθυμούν στο σύντροφο επικοινωνίας και να την ανταλλάσσουν με το επιθυμητό αντικείμενο.
Αργότερα, τα παιδιά μαθαίνουν με συγκεκριμένα μηνύματα, μαθαίνουν διάφορες γραμματικές δομές, σημασιολογικές σχέσεις και λειτουργίες επικοινωνίας.
.
.
.
TEACCH
Το Teacch (Treatment and Education of Autistic and Communication Handicapped Children – Αντιμετώπιση και Εκπαίδευση Παιδιών με Αυτισμό και Συναφείς Επικοινωνιακές Μειονεξίες) αποτελεί ένα πρόγραμμα εναλλακτικής εκπαίδευσης, για παιδιά με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος.
H μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται συστηματικά για να καταστήσει το περιβάλλον προβλέψιμο για το αυτιστικό παιδί, να το βοηθήσει να κατανοήσει το περιβάλλον, να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά με περισσότερη ασφάλεια και να αξιοποιήσει και να αναπτύξει τις δυνατότητές του.
Τα βασικά στοιχεία του Teacch είναι τέσσερα:
.
| Η φυσική δόμηση του περιβάλλοντος
| Το ατομικό ημερήσιο πρόγραμμα
| Το σύστημα ατομικής εργασίας
| Η οπτική παρουσίαση των δραστηριοτήτων
ABA (Εφαρμοσμένη Ανάλυση Της Συμπεριφοράς)
ABA (Applied Behavior Analysis)
Η Εφαρμοσμένη Ανάλυση της Συμπεριφοράς βασίζεται στις αρχές του συμπεριφορισμού, στις βασικές θεωρίες συμπεριφοράς που διατυπώθηκαν από τους Watson (1913), Thorndike (1921), Skinner (1938) και άλλους. ΑΒΑ είναι η επιστήμη της Εφαρμοσμένης Ανάλυσης της Συμπεριφοράς. Η ανθρώπινη συμπεριφορά παρατηρείται, εντοπίζεται η αιτία που προκαλεί την συμπεριφορά και ανάλογα ενισχύεται ή εξαλείφεται.
Χρησιμότητα Του ΑΒΑ Στην Εκπαιδευτική Διαδικασία
Δίνεται έμφαση στην κοινωνική μάθηση, και τονίζεται η επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Η έκδηλη συμπεριφορά είναι αυτή που έχει σημασία, που αξιολογείται και καθορίζεται η πρόοδος μέσω της διαδικασίας παρέμβασης. Δίνεται έμφαση στις μαθησιακές εμπειρίες για την εδραίωση μιας συγκεκριμένης συμπεριφοράς .
Οι ατομικές διαφορές θεωρούνται σημαντικές με αποτέλεσμα να δίνεται έμφαση στην ατομική αξιολόγηση και στη συνέχεια επιλέγονται τα ενισχυτικά κίνητρα που είναι αποτελεσματικά σε κάθε προσωπικότητα. Η επιβράβευση είναι πολύ σημαντικό μέρος της Εφαρμοσμένης Ανάλυσης της Συμπεριφοράς. Κάθε μικρό κομμάτι μάθησης συνδέεται με ένα θετικό ενισχυτή, προκειμένου να επιδιώξουμε την επανάληψη της σωστής απόκρισης, που αποτελεί την επιθυμητή συμπεριφορά. Με αυτό τον τρόπο παρεμβαίνουμε στην ιδιοσυγκρασία του παιδιού, ανακαλύπτουμε τους ιδανικούς ενισχυτές για εκείνο και διατηρούμε τις επιθυμητές συμπεριφορές, ενώ είμαστε σε θέση να διδάξουμε νέες δεξιότητες. Υπάρχει στενή σχέση μεταξύ αξιολόγησης και παρέμβασης δεδομένου ότι αυτό που μπορεί να αποτελεί θετικό ενισχυτή για τον ένα, για τον άλλο μπορεί να συμβαίνει το αντίθετο ή να μην έχει απολύτως καμία σημασία.
Πρόκειται για μια πρακτική μέθοδο διδασκαλίας που είναι αποτελεσματική στην αλλαγή της υπάρχουσας συμπεριφοράς. Ορίζουμε τη συμπεριφορά στόχο ( target behavior ), είναι η συμπεριφορά που θέλουμε να επιτύχουμε μετά την παρέμβασή μας. Καταγράφουμε την προβληματική συμπεριφορά, τη συμπεριφορά που θέλουμε να αλλάξουμε ή που θέλουμε να ενισχύσουμε με νέες δεξιότητες και δουλεύουμε πάνω σε αυτό.
Μετράμε τη συμπεριφορά ( measuring behavior ), καταγράφουμε τη συχνότητα, τις φορές που εμφανίζεται η συμπεριφορά σε συγκεκριμένο χρόνο. Η καταγραφή των δεδομένων είναι ουσιαστική για να διαπιστώσουμε την πρόοδο των παιδιών. Καταγράφονται οι σωστές αποκρίσεις, οι λανθασμένες αποκρίσεις, οι βοήθειες που χρειάστηκαν να ενεργοποιηθούν, ο χρόνος αντίδρασης. Τα επόμενα βήματα ορίζονται με βάση τις καταγραφές της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Συμπεραίνουμε τι είναι αποτελεσματικό και τι όχι, τι χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια και τι έχει κατακτηθεί.